درمان ارتودنسی از درمان های دندانپزشکی است که در اغلب موارد برای درمان ناهنجاری ها و کج بودن دندان های هر دو فک انجام می شود. اما برخی از بیماران هستند که مایلند تنها روی دندان های بالاییشان درمان ارتودنسی انجام شود. این درمان ارتودنسی، ارتودنسی یک فک گفته می شود که غالبا به دو دلیل بیماران به سراغ آن می روند؛ اول اینکه طبق نظریه خودشان دندان های پایینی صاف و منظم هستند و نیازی به درمان ارتودنسی ندارند. و دلیل دوم اینکه بی نظمی های دندان های فک پایینی کمتر دیده می شود. این دو دلیل، دلیل های قانع کننده ای برای ارتودنسی یک فک نیستند و در اغلب موارد متخصص ارتودنسی بی نظمی های هر دو فک را انجام می دهد.

در این باره می توان گفت با اینکه درمان ارتودنسی برای دندان های یک فک موثر واقع می شود اما عوامل زیادی باید مدنظر قرار گرفته شوند. در این مقاله، ارتودنسی یک فک و فاکتورهایی که روی آن تاثیرگذار هستند، شرح داده شده است.

ارتودنسی یک فک

همانطور که از نام این درمان پیداست، این نوع از درمان ارتودنسی روی یک فک از دندان ها، دندان های فک بالایی و یا پایینی، انجام می شود. در این صورت، بسته به شرایط دندان های بیمار برخی از متخصصین ارتودنسی ابتدا درمان ارتودنسی را برای دندان های فک بالایی و سپس برای دندان های فک پایینی انجام می دهند. زیرا در اغلب موارد، ناهنجاری ها و بی نظمی های دندان های هر دو فک است که باید برطرف شود.

اما برخی بیماران تمایل دارند تا درمان ارتودنسی یک فک را انجام دهند. در این صورت، متخصص ارتودنسی این نوع درمان را برای دندان های فک بالا و یا فک پایین انجام می دهد. اما در اغلب موارد، تغییر دادن موقعیت دندان های یک فک منجر به ایجاد ناهنجاری اوربایت در دندان های فک می شود. در نتیجه، به منظور انجام درمان ارتودنسی یک فک در ابتدا باید عمل جویدن بیمار به خوبی بررسی شود و همچنین موقعیت قرارگیری و هماهنگی دندان های فک بالایی و پایینی نیز مورد بررسی قرار گیرد. در این صورت تنها متخصص ارتودنسی است که می تواند درمان ارتودنسی یک فک را برای فرد تجویز کند.

ارتودنسی یک فک در چه مواردی انجام می شود؟

همانطور که در بالا نیز اشاره شد، درمان ارتودنسی یک فک برای برخی از بیماران و در شرایط خاصی انجام می شود. در صورتی که دندان های فک پایینی نامرتب باشد و در برابر دندان های فک بالایی صاف و مرتب باشند، مشکل اوربایت در دندان های فرد وجود دارد. اوربایت در واقع همان جلوتر بودن دندان های فک بالایی از دندان های فک پایینی است. در این شرایط، متخصص ارتودنسی درمان ارتودنسی را تنها برای دندان های فک پایینی و به منظور متمایل کردن دندان ها به سمت جلو انجام می دهد.

اما ، در صورتی که فاصله بین دندان های فک بالایی چشمگیر باشد، دندان های فرد دچار اوربایت هستند. اما ممکن است دندان هایی پایینی مرتب و صاف باشند. در نتیجه، درمان ارتودنسی یک فک برای فک بالا، فاصله بین دندان ها را برطرف می کند. علاوه بر آن، پرکردن فاصه های بین دندانی با استفاده از درمان ارتودنسی یک فک منجر می شود که دندان ها به سمت عقب حرکت کنند. به عبارتی، با این درمان مشکل اوربایت دندان ها و از بین بردن فاصله بین آنها به طور همزمان انجام می شود.

در برخی موارد نیز، ناهنجاری آندربایت در بیماران مشاهده می شود. در این ناهنجاری دندان های فک بالایی از دندان های پایینی عقب تر قرار دارند. در این صورت دندان های فک بالا دچار بی نظمی و کجی می شوند. در این صورت، اگر مشکل جویدن غذا در دندان های عقبی وجود نداشته باشد و تنها دندان های جلویی فرد کج باشند، می توان با استفاده از درمان ارتودنسی یک فک، دندان های فک بالایی را درمان کرد اما این نوع درمان در این شرایط، در اغلب موارد منجر به ایجاد اوربایت در دندان ها می شود.

در برابر روش درمانی ارتودنسی یک فک، روش استریپ کردن قرار دارد. این روش انحراف دندان های فک بالایی را کاهش می دهد. اما این روش درمانی برای تمامی افراد توصیه نمی شود. در نتیجه، در صورتی که می خواهید بهترین نوع درمان را برای رفع ناهنجاری های دندان های خود انتخاب کنید، بهتر است که به متخصص ارتودنسی مراجعه کرده و از او مشاوره بگیرید. در این صورت، متخصص ارتودنسی با بررسی وضعیت دندان ها و عمل جویدن غذا توسط دندان ها، شرایط آنها را بررسی کرده و بهترین نوع درمان را به شما پیشنهاد می دهد تا در کمترین زمان ممکن بهترین نتیجه را دریافت کنید.

عوارض و موارد احتمالی پس از انجام درمان ارتودنسی یک فک

همانطور که احتمالا می دانید، داشتن لبخندی جذاب در زیبایی فرد بسیار موثر است. اما تنها نحوه قرار گیری دندان ها و رعایت بهداشت آنها منجر به ایجاد لبخندی زیبا و جذاب نمی شود. در واقع، یک رابطه ی پیچیده ای بین دندان ها در هنگام عملکرد جویدن غذا وجود دارد به صورتی که، حتی آرواره ها نیز در این عملکرد همکاری می کنند. در این شرایط، اگر فک های فرد هم تراز و موازی با یکدیگر عمل نکنند؛ به عنوان مثال یکی از فک ها بزرگ تر و یا کوچک تر از دیگری باشد، قطعا روی نحوه هم تراز بودن فک ها تاثیر می گذارد.

در برخی موارد، انجام درمان ارتودنسی یک فک روی عمل جویدن غذا تاثیر منفی می گذارد به طوری که دندان های عقبی و حتی دندان های جلویی فرد به خوبی روی یکدیگر قرار نمی گیرند. در این صورت، احتمال اینکه دندان ها دچار ترک و شکستگی شوند، افزایش پیدا می کند. و یا حتی در برخی موارد، فشار بیش از اندازه ای روی لثه ها و استخوان های فک ایجاد می شود که در نهایت انجام درمان ارتودنسی یک فک، منجر به ایجاد مشکلات جانبی در لثه ها و استخوان ها خواهد شود. اما در برخی شرایط نیز دندان ها اصلا بایکدیگر تماس پیدا نمی کنند و یا به عبارتی روی یکدیگر قرار نمی گیرد. در این صورت عملکرد صحیح دندان ها حتی برای عمل جویدن غذا، مختل می شود.

عملکرد یکنواخت جویدن غذا بسیار اهمیت دارد زیرا منجر می شود که نیروی وارده بر دندان ها به طور یکنواخت بین آنها توزیع شود. در نتیجه، ضربه ناگهانی و یا نیروی بیش از اندازه ای به دندان ها و لثه ها وارد نمی شود و همچنین، از پوسیدگی و شکستگی دندان ها نیز جلوگیری می شود.

هرچقدر که سن افراد بالاتر می رود، عمل جویدن غذا با استفاده از نیروی بیشتری انجام می شود. در اغلب موارد طی این شرایط، دندان های جلویی به سمت جلو حرکت می کنند به طوری که فضای خالی بین قسمت عقبی دندان های فک بالا و قسمت جلویی دندان های فک پایین از بین می رود. در نتیجه، یکنواخت بودن عملکرد جویدن غذا به ایجاد یک فاصله صحیح و مناسب نیاز دارد. در این صورت، درمان ارتودنسی یک فک، برای دندان های فک بالایی و یا فک پایینی، موثر واقع نمی شود.

علاوه بر آن، شیوه جابجایی دندان ها با استفاده از درمان ارتودنسی با توجه به نحوه قرارگیری آنها، مورد دیگری است که باید در درمان ارتودنسی یک فک مورد توجه واقع شود. به عنوان مثال، زمانی که بیمار درمان ارتودنسی را روی یک فکش انجام می دهد، دندان های نامنظم به سمت جلو حرکت می کنند ولی ، دندان هایی که بین آنها فضای خالی دارد، به سمت عقب حرکت داده می شوند. در این صورت، اگر ناهنجاری آندربایت وجود داشته باشد و انحراف دندان های پایینی با استفاده از درمان ارتودنسی یک فک، برطرف شده باشد، ناهنجاری آندربایت شدیدتر می شود. شاید دندان ها با استفاده از این درمان صاف تر و مرتب تر شوند اما اختلال آندربایت شدیدتر می شود و عوارض آن اجتناب ناپذیر است.

علاوه برآن، در صورتی که دندان های فک بالا نامنظم باشند و ناهنجاری اوربایت نیز وجود داشته باشد، انجام درمان ارتودنسی یک فک باعث می شود که مشکل اوربایت بیشتر و شدیدتر شود.

نتیجه گیری

در صورتی که ناهنجاری ها و مشکلات دندان ها و فک را تنها در یک فک خود مشاهده کردید و تمایل داشتید که درمان ارتودنسی یک فک را انجام دهید، قبل از شروع هرگونه اقدامی پیشنهاد می شود که با متخصص ارتودنسی خود مشورت کنید. مراجعه به متخصص ارتودنسی و مشاوره با او منجر به دریافت نتیجه بهتر از درمان می شود. در این صورت، متخصص ارتودنسی ابتدا دندان های شما را بررسی کرده و مشکل اوربایت و یا آندربایت آنها را ارزیابی می کند. پس از آن، بسته به شرایط کلی دندان ها و هچنین بسته به تمایل بیمار، ارتودنسی تک فک را به او پیشنهاد می دهد که شاید بهترین راه درمان برای اصلاح ناهنجاری های دندان ها و فک بیمار باشد.

اما در برخی شرایط نیز، ارتودنسی یک فک راه حل موثری برای درمان ناهنجاری های موجود نیست. و در اغلب موارد، متخصص ارتودنسی درمان ارتودنسی هر دوفک را به منظور اصلاح نامرتبی ها و ناهنجاری های موجود پیشنهاد می دهد. در هر دو شرایط، گرفتن بهترین و موثرترین نتیجه از این روش های درمانی به تصمیم متخصص ارتودنسی وابسته است.