تماس با ما ۰۱۱-۳۳۳۲۶۰۷۰ ۰۱۱-۳۳۳۲۲۵۹۱

آدرس: ساری، خيابان فرهنگ، مجتمع پزشكی شهريار ٣، طبقه ٥، واحد۵۰۲

دندان عقل و نقش آن در به‌هم‌ریختگی و نامنظمی دندانی [ بررسی جامعی بر دلایل، عوارض و نحوه درمان دندان عقل]

دندان عقل و نقش آن در به‌هم‌ریختگی و نامنظمی دندانی [ بررسی جامعی بر دلایل، عوارض و نحوه درمان دندان عقل]

دندان عقل یا دندان مولار سوم یکی از سه دندان مولار در هر ربع از دندان‌های انسان است. دندان عقل عقب‌ترین دندان از مجموعه دندان‌های آسیاب بزرگ است. اکثر بزرگ‌سالان دارای چهار دندان عقل هستند ( یکی در هر ربع دندانی)، اما ممکن است تعداد دندان‌های عقل هیچ، کمتر یا بیشتر باشد. در اغلب افراد معمولاً «دندان‌های عقل»، در اواخر نوجوانی یا اوایل دهه 20 سالگی ( حدود سن 17 تا 25 سالگی ) شروع به درآمدن می‌کنند. هرچند برخی از افراد 12-14 ساله نیز ممکن است دندان‌های عقلشان زودتر درآیند. در اغلب موارد رشد این دندان‌ها با مشکلاتی همراه است.

تاریخچه و نقش دندان عقل درگذر زمان

دندان عقل یکی از نمونه‌های تکامل بشر در طول هزاران سال است.

تصور می‌شود که جمجمه انسان‌های اولیه دارای استخوان‌بندی و اسکلت درشت‌تری با فک‌های بزرگ‌تری با دندان‌های بیشتری بوده است که برای جویدن گیاهان استفاده می‌شده است.

علت هم این بوده که غذاهای انسان‌های اولیه اغلب خام و سفت بوده و آن‌ها برای جویدن این غذاها نیاز به دندان‌های آسیای بیشتر و آرواره‌های قوی‌تر داشته‌اند.

دندان عقل یا مولار سوم به اجداد انسان‌ها کمک می‌کرده تا بتوانند بافت سلولوزی گیاهان را بجوند و هضم کنند.

پس از ظهور کشاورزی و به‌مرور زمان با پیشرفت شرایط زندگی بشر و متداول شدن غذاهای پخته شده و کربوهیدرات دار و رژیم‌های غذایی نرم‌تر؛ نیاز به آرواره‌های قوی‌تر و دندان‌های بیشتر از بین رفت و رشد روبه‌جلوی فکها نسبت به انسانهای اولیه کمتر شد.

درنتیجه فک انسان در کنار سایر استخوان‌ها به‌مرور کوچک‌تر شد. بنابراین در گذر زمان امروزه در دهان اکثر افراد فضای کافی برای دندان عقل وجود ندارد.

درنتیجه شیوع نهفتگی در دندان عقل افزایش یافته. هرچه جلوتر می‌رویم نهفتگی در این دندان شایع‌تر می‌شود. درواقع سومین آسیاب بزرگ فک یا دندان عقل به‌تدریج در حال حذف شدن از ژنتیک انسان است.

دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته

گاهی دلایل ارثی، بیماری‌های دوران کودکی (کم‌خونی، راشیتیسم )، عدم هماهنگی رشد استخوان فک با اندازه دندان‌ها و رشد دندان در زاویه غیرمعمول و … باعث می‌شود که دندان عقل رویش نکند.

معمولاً اگر دندان عقل تا سن ۲۱، ۲۲ سالگی رویش پیدا نکند و نتوانند از لثه خارج شوند، تبدیل به دندان‌های عقل نهفته یا نیمه نهفته می‌شوند. آن‌ها اغلب در این وضعیت و یا قبل از این مرحله باید از دهان خارج شوند.

  • دندان عقل نهفته یعنی دندان عقلی که تمامی آن در داخل استخوان فک و لثه مانده و نمی‌تواند بخودی خود در بیاد و به‌طور بالقوه می‌تواند عوارض بدی ایجاد کند.
  • دندان عقل نیمه نهفته یعنی دندان عقلی که بخشی از تاج آن داخل لثه و بخشی دیگر از آن از لثه بیرون زده است.

دندان عقل نیمه نهفته خطرناک‌ترین دندان‌ها هستند؛ چراکه احتمال عفونت در اطراف تاج این دندان‌ها زیاد است. این دندان‌ها باید حتماً با جراحی خارج شوند.

نشانه اصلی دندان عقل نهفته

  • درد
  • ورم، حساسیت، قرمزی یا خونریزی لثه‌ها
  • ورم اطراف فک

نشانه‌های جانبی دندان عقل نهفته

  • احساس طعم بد در دهان
  • تنفس نامطبوع
  • غدد ورم‌کرده
  • گوش‌درد
  • درد در مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)، مفصل ارتباطی بین فک و جمجمه

عوارض، بیماری‌ها و مشکلات ناشی از دندان عقل

به گفته انجمن آمریکایی جراحان دهان، فک و صورت ، حداقل یک دندان عقل 9 نفر از هر 10 بیمار دچار مشکل می‌شود.

شایع‌ترین مشکل نیز عدم فضای کافی در داخل دهان است که می‌تواند موجب رشد دندان در زاویه غیرمعمول شود.

جراحی دهان و دندان برای خارج کردن و کشیدن یک یا چند دندان عقل، یک درمان شایع استاندارد است که سالانه در دنیا بر روی حدود 5 میلیون بیمار انجام می‌شود و حدود 10 میلیون دندان عقل درآورده می‌شود.

پس از بررسی و آزمایش‌های تشخیصی کامل مانند رادیوگرافی اشعه ایکس یا CT اسکن، دندان‌پزشک یا ارتودنتیست شما ممکن است توصیه کند که دندان‌های عقل شما باید کشیده شود. در این صورت، ممکن است تعجب نموده باشید که چرا دندانی را که درد نمی‌کند، باید کشیده شود؟

فقط به این دلیل که دندان عقل دردناک نیست به این معنی نیست که هیچ مشکلی وجود ندارد. در برخی موارد، دندان‌های عقل باید برداشته شوند زیرا فضای کافی در داخل دهان وجود ندارد و آن‌ها نمی‌توانند به‌درستی رشد کنند و درنهایت مشکلات ایجاد می‌کنند.

برخی از دلایلی دیگری که منجر به کشیده شدن دندان عقل می‌گردد عبارت‌اند از:

کج رشد نمودن دندان : فک شما ممکن است خیلی کوچک باشد و نتواند تمام دندان‌های شما را در خودش جا دهد، درنتیجه احتمال دارد دندان عقلتان به دندان کناری خود گیرکرده و در یک زاویه غیرطبیعی رشد کند و از لثه خارج شود.

تبدیل‌شدن به دندان عقل نهفته : ممکن است فک به حدی کوچک باشد و فضا نداشته باشد که دندان عقل اصلاً نتواند خارج شود و تبدیل به دندان عقل نهفته شود. (دندان عقل نهفته در فک و لثه‌های شما گیر می‌کند و نمی‌تواند از لثه‌ها عبور کنند). دندان عقل نهفته می‌تواند به‌طور بالقوه مشکلات زیادی برای فک یا دندان مجاور به وجود آورد.

آسیب به دندان‌های دیگر : دندان‌های عقل شما ممکن است با رشد در جهتی اشتباه بر دندان‌ها دیگر تأثیر گذاشته و منجر به درد و مشکلاتی برای دندان‌های دیگر و یا استخوان فک، و یا باعث مشکلات بایت و ساختار کل دندان‌های شما شود.

آسیب فک: ممکن است در اطراف دندان‌های عقل نهفته، کیست (یک کیسه پرشده با مایع) یا تومور ایجاد شود. اگر این کیست یا تومور درمان نشوند، می‌توانند بزرگ‌تر شده و باعث عفونت و پوسیدگی ریشه‌های اطراف دندان و آسیب به استخوان مجاور فک یا بافت عصبی شود.

ایجاد حفره در لثه : اگر دندان عقل تنها تا حدی از لثه خارج شود، می‌تواند منجر به ایجاد یک حفره در لثه شود که مواد غذایی در آن گیر کند و باعث عفونت لثه شود.

لثه‌های التهابی : به دلیل اینکه فضای کمی برای رشد دندان عقل وجود دارد، اگر دندان عقل به‌طور کامل رشد نکند (از لثه درنیاید)، می‌تواند احتمال عفونت باکتریایی داخل دهان و التهاب لثه را افزایش دهد. بیماری لثه و التهاب می‌تواند منجر از بین رفتن بافت لثه و بدتر از آن عفونت فک و از دست دادن دندان شود.

پوسیدگی دندانی : دندان عقل بیشتر در معرض پوسیدگی دندانی می‌شوند، زیرا تمیز کردن و نظافت دندان‌های عقل سخت‌تر است.

مسائل مربوط به سینوس : مشکلات دندان‌های عقل می‌تواند منجر به درد، فشار و احتقان سینوس‌ها را به دنبال داشته باشد.

مشکلات تماس با گونه‌ها : دندان عقلی که به سمت بافت گونه رشد می‌کند، باعث تحریک بافت مجاور خود می‌شود . این‌گونه دندان‌های عقل علاوه بر دسترسی مشکل برای تمیز شدن باعث گازگرفتگی ناخواسته گونه در هنگام جویدن غذا می‌شوند،که در درازمدت مشکل‌ساز می‌شود.

مشکلات مفصل فک و مشکل TMJ: یکی دیگر از مشکلاتی که ممکن است با دندان‌های عقل کاملاً روییده شده مواجه شویم این است که این دندان تماس‌های نابجایی با دندان‌های مقابل خود دارد؛ یعنی دندان فک بالا با فک پایین تماس درست و صحیح ندارد. این کار می‌تواند به‌مرورزمان به مفصل فک آسیب وارد کند و منجر به مشکلات مفصل فک (مفصل گیجگاهی فکی) و حتی احساس درد در ناحیه گوش و سر کنید. شایع‌ترین علایم مشکلات مفصل فک (مفصل گیجگاهی فکی) صدای کلیک موقع باز و بسته کردن فک، دررفتن گاه‌وبیگاه فک، سردردهای بی‌دلیل، قفل شدن فک، حساسیت عضلات فک، درد موقع جویدن و… است.

 

نقش دندان عقل در بی‌نظمی و شلوغی دندان‌ها

بی‌نظمی و شلوغی دندانی یا کراودینگ عبارتست از عدم تناسب و هماهنگی بین اندازه دندان‌ها و فضای قوس فک‌ها.

به این معنی که فضای قوس فک‌ها برای قرار دادن مرتب تمام دندان‌ها فضای کافی ندارد؛ در این صورت برخی از دندان‌ها به شکل نامنظم و نامرتب و یا خارج از قوس دهانی می‌رویند.

عوامل ایجادکننده شلوغی دندان‌ها می‌توانند محیطی (اکتسابی) و یا ارثی ( ژنتیکی ) باشند، خصوصاً ابعاد فک‌ها که به‌شدت تحت تأثیر عوامل ژنتیکی است.

از عوامل محیطی می‌توان به از دست دادن زودهنگام دندان‌های شیری نام برد که اغلب به دنبال پوسیدگی دندان‌های شیری رخ می‌دهد. فاکتور محیطی دیگر که نقش آن همچنان موردبحث می‌باشد فشار ناشی از رویش دندان‌های عقل است.

درگذشته تصور می‌شد که رشد دندان‌های عقل می‌توانند باعث شلوغی و به‌هم‌ریختگی دندانی شود.

امروزه مشخص‌شده است دندان عقل نقش چندانی در شلوغی و به‌هم‌ریختگی دندانی ندارد.

تنها در برخی موارد نادر که دندان‌های عقل، افقی یا با زاویه‌ای خاص رشد کرده‌اند، فشار دندان‌های عقل، منجر به بی‌نظمی و جابه‌جایی دندان‌های جلوتر شده است.

در شکل روبرو چهار مسیر و زاویه غیرطبیعی که دندان عقل می‌تواند رشد کند و مشکلاتی برای دهان و دندان ایجاد کند را مشاهده می نمایید.

بنابراین صرف به‌هم‌ریختگی و شلوغی دندان‌ها نمی‌تواند دلیلی برای کشیدن دندان‌های عقل باشد.

آیا دندان عقل برای همه مشکل ایجاد می‌کند؟

باید توجه داشت که خارج کردن بدون دلیل دندان عقل، به خاطر احتمال آسیب به اعصاب توصیه نمی‌شود و تا زمانی که دلیل مناسبی برای کشیدن دندان عقل وجود نداشته باشد ، ضرورتی برای کشیدن آن وجود ندارد.

و برخی از افراد با داشتن دندانهای عقل و این مجموعه اضافی از دندان‌های مولارها مشکلی ندارند، اما در اغلب موارد رشد دندانهای عقل با مشکل مواجه می‌شود.

شایع‌ترین مشکل دندان‌های عقل این است که اکثر بیماران در دهانشان به‌اندازه کافی جا برای این دندان‌های اضافی ندارند و دندان‌های اکثر افراد بدون این مجموعه نهایی مولار هم دچار شلوغی دندانی بیش‌ازحد است.

شلوغی بیش‌ازحد دندانی می‌تواند باعث شود دندان‌های خراب بدتر شوند و یا حتی می‌تواند دندان‌های مرتب را از جای خود خارج کنند.

با مشاهده اولین نشانه درآمدن دندان‌های عقل گرفتن قرار ملاقات با ارتودنتیست بهتری راه برای اجتناب از مشکل آینده است.

حتی اگر فک و دهان فضای اضافی برای دندان عقل داشته باشد و دندان به‌درستی در مسیر طبیعی رشد کند، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن دندان‌های عقبی بسیار سخت است و عدم نظافت کافی این دندان‌ها می‌تواند باعث پوسیدگی دندان‌ها و بیماری لثه در قسمت عقبی دهان گردد.

بازدیدهای منظم دندان‌پزشک شما باید در طول سال‌های نوجوانی شامل رادیوگرافی اشعه X باشد تا دندان‌پزشک بتواند موقعیت دندان‌های عقل را بررسی کند که آیا بعداً دندان‌ها مشکلی ایجاد می‌کنند یا نه؟

آیا باید درمان ارتودنسی بعد از برداشتن دندان عقل صورت گیرد؟

یکی از متداول‌ترین پرسش‌هایی که والدین از ارتودنتیست‌ها می‌پرسند این است که «آیا بهتر نیست منتظر بمانند تا دندان عقل نوجوانشان دربیاید و بعدازآن درمان ارتودنسی را شروع نمایند؟»

نگرانی برخی از والدین این است که اگر درمان ارتودنسی فرزند خود را قبل از اینکه دندان‌های عقل دربیاید، شروع کنند، ممکن است رشد دندان‌های عقل در آینده باعث مشکلاتی در درمان ارتودنسی شود.

بااین‌حال، دندان‌های عقل بسیاری از نوجوانان تا سال‌های انتهایی دبیرستان رشد نمی‌کند و تعداد کمی از نوجوانان با دندان‌های نامنظم یا مشکلات بایت و ساختاری دندان‌ها می‌خواهند منتظر بمانند تا پس از رشد دندان عقل شروع به درمان ارتودنسی کنند.

آیا باید برای درمان ارتودنسی منتظر بمانید؟

در اینجا برخی از چیزهایی که باید در نظر داشته باشید که می‌تواند به تصمیم‌گیری شما کمک کند را لیست کرده‌ایم:

به‌طور متوسط دندان‌های عقل تا سن 17 تا 21 سالگی ظاهر نمی‌شوند، بنابراین اگر منتظر بمانید تا دندان‌های عقل نوجوانانتان دربیاید، درمان ارتودنسی وی به‌طور فراوانی پیچیده‌تر خواهد شد. بسیاری از شرایط ارتودنسی وجود دارد که در سنین پایین‌تر می‌توان نسبتاً به‌راحتی آن‌ها را درمان کرد، ولی اصلاح همین شرایط مشابه در بزرگ‌سالان نیاز به عمل جراحی دارد.علاوه بر این، برای بعضی از بیماران که درمان ارتودنسی خود را از اوایل دهه 20 سالگی شروع می‌کنند، ممکن است درمان طولانی‌تری داشته باشند.

درصورتی‌که درمان ارتودنسی نوجوان شما هم‌زمان با برنامه دانشگاهش شروع شود، این امر می‌تواند در فرایند درمانی وی تأثیر بگذارد چون انتخاب یک متخصص ارتودنسی مشکل می‌تواند مشکل شود، زیرا احتمالاً بعد از دبیرستان، نوجوان شما برای دانشگاه به یک شهر دیگر سفر خواهد کرد. اکثر متخصصان ارتودنتیست هزینه را برای کل درمان حساب می‌کنند، بنابراین اگر شما در طی درمان ارتودنسی (زمانی که دانشگاه نوجوانتان در یک شهر یا استان دیگری شروع به تحصیل می‌کند) متخصص خود را عوض نمایید، ممکن است دوباره مجبور باشید مبلغی را پرداخت کنید.

مشکلات شلوغی دندانی را معمولاً می‌توان در ابتدای ایجاد آن‌ها و قبل از آنکه دندان‌های عقل شروع به درآمدن کند، تشخیص داد. و هنگامی‌که دندان‌های عقل به‌اندازه کافی نزدیک به سطح لثه باشند، می‌توانند در صورت لزوم توسط یک جراح دندان‌پزشک آن‌ها را خارج نمود.

حتی می‌توان دندان‌های عقل را در هنگام استفاده از بریس ارتودنسی نیز خارج کرد. بنابراین، حتی اگر در حین درمان ارتودنسی، دندان‌های عقل شما شروع به خروج نماید، می‌توانید آن‌ها را بدون وقفه در درمان ارتودنسی درآورد.

برخی از افراد نیازی نیست که دندان‌های عقل خود را خارج کنند. اگر دندان‌های عقل هیچ مشکلی نداشته باشند (اکثر ارتودنتیست‌ها می‌توانند این موضوع را در سال‌های ابتدایی نوجوانی تعیین کند)، پس نیازی هم به جراحی، درآوردن و خروج دندان‌های عقل نخواهد بود.

هنگامی‌که بریسهای ارتودنسی خود را درمی‌آورید و دیگر نیازی به آن‌ها ندارید، بایستی از ریتینرها و نگهدارنده های ارتودنسی استفاده نمایید. استفاده از نگهدارنده ها دندان‌هایتان را منظم و مرتب نگه می‌دارد. اگر دندان‌های عقلتان درنیامده و متوجه شدید که نگهدارنده ها برای دندان‌ها تنگ‌شده‌اند یا فشار زیادی در پشت دهان شما احساس می‌کنید، قرار ملاقاتی با دندان‌پزشک یا ارتودنتیست خود برنامه‌ریزی کنید تا بررسی کند که آیا دندان‌های عقل شما باید خارج شود یا خیر.

نتیجه نهایی این است که برای اکثر نوجوانان، معایب انتظار برای درمان ارتودنسی تا زمانی که دندان‌های عقل دربیاید به‌مراتب بیشتری از مزایایش دارد.

پس در اکثر موارد بهتر است تا درمان ارتودنسی را در اسرع وقت شروع نمایید چراکه بسیاری از مسائل ارتودنسی در سال‌های ابتدایی نوجوانی به‌راحتی و در کوتاه‌ترین زمان با هزینه کمتری اصلاح می‌شود.

بهترین سن برای خارج نمودن دندان عقل

معمولاً جوانه دندان عقل از حدود سن 9 الی 12 سالگی شروع به تشکیل می‌کند و در اغلب افراد دندان عقل معمولاً در حدود سن 17 تا 25 سالگی شروع به درآمدن می‌کنند.

اگر پس از بیست‌سالگی خارج نشده شده باشد. باید برای بررسی وضعیت آن حتماً رادیوگرافی تهیه‌کرده و مورد معاینه قرار گیرد. لازم به ذکر است که در بعضی از افراد ممکن است جوانه تعدادی از دندان‌های عقل وجود نداشته باشد، که این مسئله در رادیوگرافی به‌خوبی مشهود می‌گردد.

ولی اگر دندان عقل تبدیل به دندان نهفته شده باشد، باید برای خارج کردن آن اقدام کرد.

خارج نمودن دندان عقل نهفته می‌تواند با موفقیت برای بیماران در تمام گروه‌های سنی انجام شود و شرایط سنی خاصی ندارد.

بااین‌حال، تحقیقات نشان داده است که افراد نسبتاً مسن‌تر در معرض خطر بیشتری ازنظر عوارض جراحی دندان عقل می‌باشند.

دندان‌پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند که ایدئال‌ترین و بهترین سن برای خارج کردن و کشیدن دندان عقل بین سنین 17-20 سالگی است.

چرا که بعد از سن 20 سالگی استخوان فک شروع به سفت شدن می‌نماید و قبل از سن ۳۰ سالگی فرایند التیام زخم سریع‌تر است وبیمار توان بدنی بیشتری دارد و عوارض و خطرات جراحی کمتر خواهد بود.

عوارض و خطراتی کشیدن دندان عقل در دوران سالمندی و بزرگ‌سالی

یکی از مهم‌ترین محدودیت‌هایی کشیدن دندان عقل، سن فرد است.

بهترین زمان برای کشیدن دندان عقل حداکثر تا ۳۰ سالگی است و بعدازآن، ممکن است این کار عوارض خطرناکی داشته باشد.

چراکه با گذشت سن احتمال فک جوش شدن دندان عقل و سفت‌تر (متراکم‌تر) شدن استخوان فک بیشتر می‌شود و بهتر است در این حالت دندان عقل به روش جراحی خارج شوند. بااین‌حال در صورت وجود برخی بیماری‌های قلبی و تنفسی و ... جراحی منع می‌شود.

عوارض و خطراتی کشیدن دندان عقل در دوران سالمندی و بزرگ‌سالی عبارتند از:

با افزایش سن ریشه‌های دندان عقل می‌توانند قطورتر شده و کشیدن دندان را سخت‌تر و التیام زخم را دچار تأخیر شود.

ممکن است دندان‌های مجاور دچار پوسیدگی شده باشند و کشیدن دندان را سختر نمایند..

احتمال فک جوش شدن(Ankylosis) دندان عقل بیشتر می‌شود و نیاز به جراحی را افزایش می‌دهد.

احتمال شکستگی استخوان فک در افراد سالمند در هنگاه درآوردن دندان بیشتر از جوانان است.

تحمل بیمار به دلیل شرایط سنی کاهش می‌یابد.

احتمال بروز بیماری‌های عمومی نظیر بیماری‌های قلبی عروقی در افراد مسن بیشتر است که در نتیجه می‌تواند فرایند جراحی را پیچیده‌تر کند.

روش‌های خارج نمودن دندان عقل

اگر مقدار کافی از تاج دندان عقل در دهان ظاهرشده باشد و وضعیت مناسبی داشته باشد، در اغلب موارد معمولاً کشیدن آن آسان و یک پروسه داخل مطب است که توسط دندان‌پزشک انجام می‌شود و نیازی به جراحی ندارد. این درمان با یک بی‌حسی موضعی انجام شود تا از درد شما جلوگیری شود.

اما در شرایط پیچیده‌تر، برای خارج کردن دندان عقل نیاز به جراحی است که بهتر است این کار توسط شخص متخصص و باوجود امکانات کافی انجام شود.

برای جراحی دندان عقل برشی بر روی لثه انجام‌شده و در صورت نیاز مقداری از استخوان فک برداشته می‌شود.

دندان ممکن است به‌صورت یک‌تکه خارج شود و یا برای سهولت خروج از فک به قطعات کوچک‌تری تقسیم‌شده هر قطعه جداگانه خارج شود.

درنهایت لثه ناحیه جراحی به کمک بخیه، بسته خواهد شد. به‌هرحال نکته مهم این است که برای جراحی و یا کشیدن دندان عقل، ناحیه موردنظر کاملاً بی‌حس می‌شود و شما اصولاً دردی احساس نخواهید کرد.

توصیه‌ها و مراقبت‌های پس از کشیدن دندان عقل

دوره بهبودی پس از استخراج دندان عقل، معمولاً فقط چند روز طول می‌کشد. در طول این مدت، اطمینان حاصل کنید که به دستورالعمل‌های پس از جراحی داده‌شده توسط پزشک حتماً عمل نمایید، استراحت نمایید و هرگونه دارویی که دندان‌پزشک برای درد را تجویز نموده را مصرف نمایید.

  • گاز و پانسمانی که روی محل جراحی قرار دارد را حداقل به مدت دو ساعت در محل نگه داشت.
  • از عوارض شایع پس از جراحی تورم است. برای کاهش تورم در 24 ساعت روز اول می‌توانید از کمپرس یخ استفاده کنید. این کمپرس را 5 دقیقه بر روی موضع قرار داده و 5 دقیقه بردارید.
  • طبیعی است که از محل خروج دندان خونریزی رخ دهد؛ جلوی این خون‌ریزی را می‌توان با گاز گرفتن آرام کردن گاز استریل، و کمپرس سرد و بالاتر نگه‌داشتن سر به‌وسیله بالشی اضافی در تخت حین استراحت کمتر نمایید.
  • از تف کردن آب دهانتان خودداری کنید تا لخته تشکیل‌شده کنده نشود و خونریزی بیشتری ننمایید.
  • درد یک عارضه شایع پس از جراحی است. از روز دوم نگه‌داشتن یک دستمال مرطوب ولرم بر روی گونه ممکن است کمی از درد دندان کشیده شده کم کند.
  • برای تسکین درد می‌توانید از مسکن‌هایی مانند آسپرین، ایبوبروفن و یا استامینوفن استفاده کنید.
  • پس از 24 ساعت شستشو چند بار در روز دهان با دهان‌شویه آب‌نمک گرم ( یک قاشق چای‌خوری نمک در یک لیوان آب گرم) نیز می‌تواند کمی ناراحتی و درد را تسکین دهید.
  • حتی‌الامکان از غذاهای جویدنی اجتناب کرده و بیشتر از مایعات سرد استفاده کرد و بهتر است تا چند روز پس از کشیدن دندان عقل غذاهای نرم، ولرم و پر انرژی بخورید.
  • از خوردن مایعات با نی پرهیز کنید، زیرا ممکن است باعث کنده شدن لخته شود.
  • سیگار نکشید. استفاده از مشروبات الکلی نیز مضر است.
  • مسواک زدن را به 42 ساعت پس از جراحی موکول کنید و به همین ترتیب تا زمان بهبودی کامل، هنگام مسواک زدن یا قرار دادن چیزی در دهان خود مراقب باشید.
  • ممکن است در باز کردن کامل دهانتان مشکل داشته باشید. این عارضه پس از 7 تا 10 روز برطرف می‌شود.
  • بخیه محل جراحی 7 تا 10 روز پس از عمل کشیده شوند.
  • اگر درد بسیار شدید داشتید و یا خونریزی‌تان قطع نشد به دندان‌پزشک مراجعه کنید.

عوارض ناشی از کشیدن دندان عقل

حفره خشک: اگر لخته خون در حفره ناشی از کشیدن دندان تشکیل نشود و یا پس از تشکیل از بین برود، در ناحیه کشیده شدن دندان یک حفره خالی دردناک و همراه با بوی بد ایجاد می‌شود.

برای درمان این عارضه که اغلب 3 تا 4 روز بعد از خارج شدن دندان اتفاق می‌افتد، به دندان‌پزشکتان مراجعه کنید. علت این عارضه مشخص نیست اما گفته می‌شود کشیدن سیگار پس از جراحی دهان ممکن است در ایجاد این عارضه مؤثر باشد.

پارستزی: از عوارض نادر جراحی دندان‌های عقل پائین پارستزی است. این عارضه به معنای ایجاد بی‌حسی موقتی در ناحیه زبان، لب پائین و یا فک پائین است که ممکن است از چند روز تا چند ماه طول بکشد. به‌ندرت اتفاق می‌افتد که این بی‌حسی به‌صورت دائمی باقی بماند.


مقالات مرتبط